Krucjata. Wydanie zbiorcze
Komiksy historyczne od lat mają swoje wierne grono odbiorców, ale to, co wyróżnia serię Krucjata autorstwa Jeana Dufaux i Philippe’a Xaviera, to umiejętne połączenie realiów historycznych z elementami fantastycznymi i metafizycznymi. Polskie wydanie zbiorcze, opublikowane przez Lost In Time, obejmuje wszystkie osiem albumów cyklu, co pozwala czytelnikom prześledzić całość monumentalnej opowieści bez przerw i przeskoków. To 444 strony twardej oprawy, wypełnione barwnymi ilustracjami, epickimi bitwami i skomplikowanymi intrygami, które czynią z „Krucjaty” jedną z najbardziej interesujących propozycji na rynku frankofońskim.
Krzyżowcy za wszelką cenę pragną odzyskać znajdujące się tam ciało przenajświętszego X3. Waleczny Walter z Flandrii sprzeciwia się krucjacie, którą otwarcie nazywa szaleństwem. Złamane serce zdaje się otrzeźwiać go z wojennych zapędów. Mimo to przyjdzie mu walczyć z demonem potężniejszym nawet od ludzkiej ambicji. Straszliwy byt Qua’dj knuje bowiem z ukrycia, by zebrać bogate żniwo dusz ruszających na siebie wojowników. Piękna i nieustępliwa Syria z Arcos może okazać się kluczem do zwycięstwa sił światła. Kto jednak zwycięży walkę o jej miłość?
Między historią a metafizyką
Krucjata rozpoczyna się w czasach, gdy chrześcijańska Europa zbiera siły do odbicia Jerozolimy z rąk muzułmanów. Na czele wojsk stoją książę Tarentu i Grzegorz z Arcos, pragnący zdobyć Ziemię Świętą w imię wiary, ale i własnych ambicji. Zderzenie cywilizacji, różnic religijnych i politycznych interesów stanowi fundament całej historii. Jednak Dufaux nie poprzestaje na zwykłej rekonstrukcji wydarzeń historycznych. Do opowieści wplata elementy fantastyczne. Najważniejszym z nich jest demon Qua’dj, ingerujący w losy ludzi i żerujący na ich słabościach.

Na tle wielkiej polityki poznajemy też bohaterów osobistych dramatów. Walter z Flandrii to postać rozdarta wewnętrznie – świadomy, że krucjata jest równie wielkim szaleństwem, co misją religijną, zmaga się z własnymi rozterkami i złamanym sercem. Równie istotna jest Syria z Arcos, kobieta, która w świecie zdominowanym przez mężczyzn próbuje znaleźć swoją drogę i pozostawić ślad na kartach historii. W ten sposób fabuła nie ogranicza się tylko do opisów bitew, ale także eksploruje tematy osobistych wyborów, miłości, zdrady i poświęcenia.
Monumentalne kadry i realizm
Rysunki Philippe’a Xaviera są jednym z najmocniejszych punktów serii. Artysta z wielką dbałością oddaje zarówno rozległe panoramy bitewne, jak i detale architektury Bliskiego Wschodu. Jego kreska łączy realizm z epickim rozmachem, co szczególnie dobrze sprawdza się przy dużym formacie wydania zbiorczego.
Wielkie rozkładówki prezentują tłumy wojowników, fortyfikacje, egzotyczne miasta i sceny walk wręcz, które zapierają dech w piersiach. Jednocześnie Xavier świetnie radzi sobie z mimiką postaci. Twarze bohaterów oddają ich emocje: rozpacz, gniew, determinację. Kolorystyka, utrzymana w barwach ziemi, piasku i krwi, potęguje atmosferę brutalnej epoki, a sceny nadprzyrodzone kontrastują intensywnymi, niemal nienaturalnymi tonami.
Wydanie Krucjaty
Polskie wydanie przygotowane przez Lost In Time to prawdziwa gratka dla kolekcjonerów. Twarda oprawa i duży format (215 × 290 mm) sprawiają, że rysunki Xaviera prezentują się jeszcze lepiej. Całość liczy 444 strony, a przekład Jakuba Sytego brzmi naturalnie i nie gubi specyfiki języka epoki.
Całość składa się z ośmiu tomów, które w polskim wydaniu zostały połączone w dwa czterotomowe cykle. Pierwszy z nich skupia się na samej idei krucjaty i przygotowaniach do wyprawy. Drugi przesuwa akcent na konsekwencje wojny i dalsze losy bohaterów. Dzięki wydaniu zbiorczemu czytelnik może płynnie przejść przez całość historii, bez ryzyka zgubienia się w gąszczu postaci i wątków.
Mocne i słabe strony
Do największych zalet komiksu Krucjata. Wydanie zbiorcze należy epicki rozmach, umiejętne połączenie historii z fantastyką oraz warstwa graficzna, która należy do ścisłej czołówki współczesnego komiksu frankofońskiego. To również opowieść wielowątkowa, poruszająca kwestie uniwersalne: władzy, fanatyzmu, wiary, miłości i zdrady.

Z drugiej strony, złożoność fabuły i wielość postaci mogą stanowić barierę dla czytelników szukających prostej, lekkiej opowieści przygodowej. Obecność nadprzyrodzonego demona Qua’dja także nie każdemu przypadnie do gustu – niektórzy mogą uznać ją za zbyt daleką od historycznego realizmu.
Krucjata. Wydanie zbiorcze to komiks monumentalny – zarówno pod względem treści, jak i formy. Łączy w sobie epicką opowieść historyczną, metafizyczną refleksję i widowiskową warstwę graficzną. To dzieło wymagające, ale też nagradzające czytelnika intensywnymi emocjami i bogactwem znaczeń. Polskie wydanie zbiorcze pozwala w pełni docenić skalę tego projektu i cieszyć się nim bez zakłóceń wynikających z przerw między tomami. Dla miłośników historii, epiki i komiksu frankofońskiego – to pozycja obowiązkowa. Dla innych – okazja do zetknięcia się z komiksem, który nie boi się zadawać trudnych pytań i szukać odpowiedzi poza prostym podziałem na dobro i zło.
Ocena: 8/10

- Tytuł: Krucjata. Wydanie zbiorcze
- Scenariusz: Jean Dufaux
- Rysunki: Philippe Xavier
- Tłumaczenie: Jakub Syty
- Wydawnictwo: Lost in Time
- Data wydania: 26.08.2025
- Liczba stron: 444
- Cena: 200 zł